Augustów jako miasto obejmuje 81 km2 powierzchni, z czego 35% stanowią lasy i 26% wody, leży w zasięgu obszaru „Zielonych Płuc Polski”, umiejscowiony jest pomiędzy: Wigierskim i Biebrzańskim Parkiem Narodowym, na skraju Puszczy Augustowskiej, pomiędzy dwoma ciągami jezior rynnowych w sąsiedztwie złóż borowin i wód mineralnych. Obszar o wysokich i unikalnych walorach środowiska przyrodniczo – krajobrazowe. Na które składają się: klimat, urozmaicona rzeźba terenu, wody powierzchniowe, bogaty świat zwierzęcy oraz rozbudowana szata roślinna, zawierająca rzadkie gatunki roślin.
Tę uroczą okolicę wyrzeźbił przed dwunastoma tysiącami lat lądolód, który wielokrotnie nasuwał się na te tereny. Najbardziej widoczne są działania zlodowacenia Wisły, dawniej zwanego bałtyckim, występującego 23-12 tysięcy lat temu. Lądolód stadiału głównego naniósł olbrzymie zwały piasku, usypując rozległą równinę sandrową, przykrywając pagórki z poprzedniego zlodowacenia.
Według podziału fizyczno - geograficznego Augustów leży na Pojezierzu Litewskim, w zachodniej części Równiny Augustowskiej. Miasto zlokalizowane jest nad rzeką Nettą, na zachodnim skraju Puszczy Augustowskiej, jeden z największych kompleksów leśnych w Polsce. Zajmuje powierzchnię 100 tyś. ha. i otacza Augustów z trzech stron: od północy, południa i wschodu. Warta jest szczególnej pieczy i ochrony między innymi jako miejsce występowania wielu rzadkich roślin i zwierząt.
W Puszczy Augustowskiej dominują drzewa iglaste: sosna i świerk, które stanowią doskonały filtr oczyszczający, a także wzbogacają powietrze w tlen, olejki eteryczne i fitocydy. Czynniki te działają bakteriobójczo, normalizują ciśnienie i rytm serca.
Oprócz drzew iglastych (sosna, świerk, modrzew) w Puszczy Augustowskiej występują również brzozy, klony, graby, lipy i inne.
Można by sądzić, że las jest po prostu zbiorowiskiem drzew. Wystarczy jednak wejść do niego, by zobaczyć, jak bardzo niesłuszny byłby taki pogląd. Las to także „dom” wielu zwierząt, a w Puszczy Augustowskiej jest ich bardzo wiele. Najpopularniejsze gatunki to: jelenie, sarny, dziki, głuszce, cietrzewie, lisy, kuny, łasice i wiele innych. Jest też wiele zwierząt objętych ochroną gatunkową. Najważniejsze z nich to: łabędź głuchy, puszczyk, puchacz, jeż, bóbr, zimorodek, słowik rdzawy, wiewiórka, kruk, rybołów, myszołów, zaskroniec, perkoz, kormoran czarny, ryś i wiele innych.
Takie bogactwo zwierzyny łownej i ptactwa umożliwia realizację rozmaitych zainteresowań jak myślistwo, rybołówstwo czy foto- safari.
Wiosną w augustowskich lasach spacerować można po fioletowych dywanach przylaszczek przetykanych białymi zawilcami. Natomiast latem delektować się smakiem jagód, poziomek, żurawin czy dzikich malin. Amatorzy grzybobrania też nie mogą narzekać. W lasach jest mnóstwo gatunków grzybów m.in.: borowiki, podgrzybki, kurki, maślaki, zielonki- to tylko nieliczne gatunki. Wśród roślin objętych ochroną należy wymienić: wilcze łyko, lilię złotogłową, sasanki, widłak, cis pospolity i wiele innych.
Wody stanowią jedną z głównych atrakcji regionu północno – wschodniej Polski. Region ma 55 jezior, których łączna powierzchnia wynosi 3855,05 ha. Region Augustowszczyzny leży w dolinie Biebrzy. Zbiorniki wodne są pochodzenia polodowcowego i większość jezior ma kształt rynnowy, czyli niedużą powierzchnię i są stosunkowo głębokie, mają przeważnie kierunek równoleżnikowy. Zasilane są przez rzeki i źródła a w mniejszym stopniu zaś przez wody opadowe.
Główną rzeką przepływającą przez Augustów jest rzeka Netta o długości 10 km, która jest główną linią dopływu wód. Do mniejszych rzek regionu należą: Klonowica (najkrótsza rzeka w Europie 0,5 km), Blizna, Szczeberka, Rospuda, Czarna Hańcza, Olszanka. Wszystkie te rzeki wraz z jeziorami i Kanałem Augustowskim tworzą doskonałe szlaki wodne wykorzystywane przez żeglarzy, kajakarzy i wędkarzy oraz regularną żeglugę.