Któż jeszcze kilka dziesięcioleci wstecz wyobrażał sobie codzienne życie na wsi bez kowala, garncarza czy łyżkarza? Przemiany społeczno-gospodarcze spowodowały przeobrażenie wsi oraz zanik różnych profesji. Na szczęście obecnie prowadzone są wysiłki mające na celu odtworzenie dawnego kolorytu wsi poprzez ochronę jeszcze działających ośrodków twórczości ludowej czy restaurowanie niegdyś istniejących. Działania te wraz z połączeniem z coraz bogatszą agroturystyczną bazą noclegową, mają na celu zainteresowanie rodzimymi tradycjami polskiego turysty w myśl zasady „Cudze chwalicie, swego nie znacie”. A i przyciągnięcie zwiedzających z zagranicy z pewnością nam się przysłuży.

Takiej inicjatywy podjął się Dział Etnografii Muzeum Podlaskiego w Białymstoku, co w 1994 r. zaowocowało powstaniem Szlaku Rękodzieła Ludowego województwa podlaskiego. Geograficznie szlak znajduje się na zachodnim krańcu Puszczy Knyszyńskiej, obejmując wytwórców ludowych z miejscowości Czarna Wieś Kościelna, Zamczysk, Janów, Wasilówka, Nowokolno, Sokółka.

Czarna Wieś Kościelna – niegdyś miejscowość słynąca z produkcji garncarskiej, gdzie prócz różnorakich naczyń, wytwarzano także dachówkę – zaprasza do warsztatów pięciu garncarzy. Jako ciekawostkę należy dodać, że są to jedne z ostatnich w Polsce produkujących ceramikę czerwoną i siwą. We wsi działa jeszcze prócz tego kuźnia, łącząca tradycje ludowe z kowalstwem artystycznym. W Zamczysku tradycyjny wyrób drewnianych łyżek i warząchwi kultywuje jedyna w swoim rodzaju pracownia łyżkarza. W Janowie znajduje się Izba Tkactwa Dwuosnowego, gdzie na stałej wystawie prezentowane są dzieła miejscowych tkaczek – misternie i ręcznie tkane materiały, wytwarzane tradycyjną metodą. Podglądnąć proces tworzenia i zdobienia tkaniny można w warsztatach tkackich w samym Janowie oraz  w okolicznych miejscowościach, Nowokolnie i Wasilówce. Do Sokółki natomiast zaprasza pracownia rzeźbiarza ludowego. 

Wszystkie warsztaty można zwiedzać aktywnie, tj. oprócz oglądania eksponatów i procesu wyrobu, również spróbować własnych sił w nauce nowego zawodu.

Pracownie można zwiedzać od poniedziałku do niedzieli po wcześniejszym kontakcie telefonicznym (85) 740-77-42 Dział Etnografii Muzeum Podlaskiego. 

Źródło:A. Wilde, Kowal był, ale umarł, National Geographic Polska, nr 9(36), 2002.