Teren okoliczny został zasiedlony dość późno. Jeszcze w 1636 roku komisja królewska, kierowana przez łowczego litewskiego, spisywała tylko nazwy ostępów i pierwszy raz wymieniła rudę na Szczebrze. Była to chyba najstarsza w Puszczy Perstuńskiej rudnia, prowadzona przez mazowiecki ród Milewskich. Jednak przemysł hutniczy rozwinął się na dobre, gdy w 1661 r. puszczę przejęła w dzierżawę od Jana Kazimierza - Konstancja z Wodyńskich Butlerowa. Obok rudni tworzono smolarnie. Technologia pracy smolarza była prosta, dlatego tak silnie każdy smolarz ukrywał ją w tajemnicy. Unikał świadków przy nastawianiu naczyń i wypalaniu drewna. Smolarze uchodzili za ludzi mających do czynienia z siłami nieczystymi. 

W 1667 r. tereny te otrzymali kameduli wigierscy, ale objęli je w panowanie dopiero po śmierci Butlerowej w 1682 r. Miejsce te jednak było sporne. dochodziło do najazdów i niszczenia mienia, z tego powodu granice nadania kamedulskiego przesunięto. Gdy powstał dwór zarządzający gubernią szczeberską stworzono w miejscu rudni - wieś - specjalnie dla jego obsługi. Osiedlili się w niej rzemieślnicy, a także handlarze drzewem. W 1783 roku, po wybudowaniu szlaku z Grodna do Raczek, omijającego Augustów, postanowiono stworzyć z Szczebry ośrodek miejski. Niestety nie było to udane posunięcie i za czasów pruskich prawa miejskie uległy likwidacji.